Begin 2020 opende de vernieuwde Skyhall op Brussels Airport haar deuren. Dit pareltje van Belgische modernistische architectuur werd door Stramien cv volledig gerenoveerd, met respect voor haar oorspronkelijke uitstraling en structuur.

Het originele ontwerp is van de hand van de architecten Maxime Brunfaut, Geo Bontinck en Joseph Moutschen, die in het kader van de Wereldtentoonstelling 1958 de opdracht toevertrouwd kregen om een volledig nieuwe luchthaveninfrastructuur te ontwerpen.

Een aantal technische aspecten zorgde ervoor dat de Skyhall vandaag niet meer beantwoordde aan de huidige normen en comforteisen van een luchthaven, en het gebouw raakte dan ook in onbruik. Een drietal jaren geleden werd beslist de transithall, die toch maar stond te verkommeren, nieuw leven in te blazen. Na onderzoek leek een nieuwe invulling als evenementenhal de meest logische herbestemming, omdat op die manier de eigenheid van het gebouw kon gerespecteerd worden en de Skyhall in haar ruimtelijke glorie kon hersteld worden.

Stramien cv tekende in een eerste fase, samen met ingenieursbureau Arcade, voor de complexe renovatie van het ‘zwevende’ dak en de façade. De technische ontwerpoplossingen zijn op z’n minst opmerkelijk te noemen. In de tweede fase verzorgde Stramien cv de volledige inrichting.

De bouw van de transithal was in de jaren ’50 een technische stunt: een ruimte van 100 meter lang, 55 meter breed en 18 meter hoog werd overspannen met een boogvormige dakstructuur, volledig in aluminium. Die overspanning van 55 meter wordt per dragende spant slechts op één punt ondersteund door een A-vormige kolom, en kraagt aan één zijde wel 37 meter uit. Aan de andere zijde wordt de structuur in evenwicht gehouden door een stalen trekker. De gevels onder dit spectaculaire dak zijn integraal beglaasd om het zwevende karakter van het dak te beklemtonen.

Gezien de oorspronkelijke dakstructuur geen bijkomende lasten kon opnemen, was een structurele ingreep nodig om te voldoen aan de huidige normen (extra isolatie, extra ventilatie). De ingenieurs van Brussels Airport Company bedachten een eigen out-of-the-box oplossing voor de renovatie, zodat het zwevende karakter en de iconische look van de Skyhall bewaard kon blijven. Ingenieursbureau Arcade werkte in samenwerking met Stramien cv de nieuwe draagstructuur uit, die zich volledig integreert in het bestaande stabiliteitsconcept. De nieuwe uitkragende stalen vakwerkliggers werden langs de bovenzijde ingewerkt binnen de ruimte van het bestaande dak. De hoofddragers van de nieuwe dakstructuur werden tussen de bestaande uitkragende vakwerkliggers geplaatst, om zo de nieuwe dakopbouw te kunnen opvangen.

Deze nieuwe dakstructuur laat toe om het bestaande dak en plafond te kunnen behouden met een minimale visuele impact van de ingrepen. De bestaande A-vormige spantbenen worden verstevigd om de nieuwe dakstructuur te kunnen dragen.

Voor het herstel van de gevels werd de oorspronkelijke toestand zo sterk mogelijk benaderd. Het visueel vrijmaken van de dakstructuur stond hierbij centraal. Het iconische beeld van het ‘zwevende’ dak werd in ere hersteld.

Het oorspronkelijke beeld van de gevel werd zo sterk mogelijk benaderd door de raamverdeling te herstellen naar het origineel. Nieuwe raamprofielen in aluminium werden speciaal voor dit project ontwikkeld met een ‘look’ die aansluit bij de oorspronkelijke vormgeving. Ook de achterliggende staalstructuur werd integraal behouden en discreet versterkt om de visuele impact van de nieuwe ingrepen minimaal te houden.

Op architecturaal vlak was de grote uitdaging van de renovatie van de Skyhall om zo veel mogelijk elementen terug in zijn oorspronkelijke staat te herstellen, en de ruimtelijke beleving van weleer in al haar glorie terug te brengen. De vroegere ruimtelijke verbindingen werden waar mogelijk hersteld. De Skyhall vormde vroeger een ‘dak’ tussen drie gebouwen, en dat werd tijdens de renovatie terug in ere hersteld.

Er werd getracht om zo weinig mogelijk nieuwe materialen toe te voegen aan de hal. De vloer op niveau aankomst werd minutieus gerepareerd en terug opgestuurd. De borstweringen aan de passerelle werden gerecupereerd, zij het verhoogd en verstevigd om aan de nieuwe normen te voldoen. Het bijzondere cassetteplafond kon, door het verstevigen van de dakconstructie langs de bovenzijde, bewaard blijven, zij het wel voorzien van nieuwe plafondtegels. De verlichtingsarmaturen werden gerenoveerd en voorzien van LED-verlichting. Er werd een nieuwe houten voorzetwand voorzien aan de Zuidgevel, voorzien van micro-perforaties om ook het akoestisch comfort te verhogen.

Het resultaat van de doorgedreven renovatie is een technisch hoogstandje, met respect voor het origineel. De Skyhall Brussels Airport heeft zichzelf heruitgevonden en is klaar voor de toekomst!