De bestaande Thomas More-campus “De Vest” in Mechelen breidt uit. Om zijn ambities waar te maken wil Thomas More Hogeschool de capaciteit van de huidige campus bijna verdubbelen. Stramien cv stelt zich als doel om er een leeromgeving te ontwerpen die kan uitgroeien tot een open marktplaats voor kennisdeling in de stad.

De huidige campus ligt op een erg complexe stadslocatie tussen en langs belangrijke infrastructuren; de spoorwegberm, de Dijle en de Zandpoortvest. Deze stedenbouwkundige setting vraagt een weldoordachte inpassing van de nieuwe campus in de stad. Sterker nog; de nieuwe campus kan er een volwaardige stadsruimte worden die sterk verbonden is met haar omgeving en meerdere stedelijke functies stimuleert en ondersteunt.

De huidige campus functioneert als een compositie van op zichzelf staande bouwvolumes. Het ontwerp, dat voor een stuk ook renovatie omvat, keert die situatie volledig. Alle toegangen, verbindingen en circulaties worden geënt op een nieuwe binnenstraat. Dit wordt dé drager van de campus. Deze ‘Utopiastraat’ is veel meer dan verdeler voor de school, ze vormt een aantrekkelijke verblijfsruimte en is een veilig koppelstuk tussen de campus en het Mechels openbaar domein. De straat zorgt ervoor dat de school naadloos opgaat in het stedelijk weefsel langs de Dijle en de Zandpoortvest. De school wordt een vanzelfsprekend onderdeel van de stad.

In een goed werkend stadsdeel gaan de gebouwen en de open ruimte steeds in rustige dialoog. De open marktplaats voor kennisvergaring en -uitwisseling wordt aangevuld met extra stedelijke activiteiten (koffiebar, frituur, fietsstalling…) in een transparante sokkel die de gehele gelijkvloerse verdieping omvat. De open raampartijen etaleren er de geest van Thomas More; een open school die zich genereus aan de buitenwereld toont en graag onderdak biedt aan partners die deze visie delen.

Niet alleen visueel, maar ook fysiek wordt de school een open huis. Strategisch, op de kruislijn van Utopiastraat en een doorsteek (met onthaal) naar de Zandpoortvest, bevindt zich de centrale foyer van de vernieuwde campus. Deze open zone is dubbel hoog en verbindt zowel visueel als fysiek alle onderdelen van de nieuwe school; de grote aula, de kleine aula’s, het restaurant en het leercentrum aan de kant van de Dijle.

De nieuwe architectuur zet in op een sterk eenheidsbeeld van het ensemble en is attent voor zijn omgeving. De noodzaak van een aangepaste perforatiegraad van de gebouwschil in functie van de oriëntatie resulteert in de keuze voor een modulair gevelsysteem. Zodoende wordt een maximale energetische performantie gekoppeld aan een optimale daglichttoetreding. Vliesgevels met een verticale geleding worden ingevuld met heldere 3-dubbele beglazing en matte structuurbeglazing voor isolatie.

Het open leercentrum is opgevat als een campusoverschrijdende ontmoetingsruimte. De heldere routing, via Utopiastraat en foyer, nodigt studenten en docenten uit tot intens dagelijks gebruik. Het leercentrum functioneert als een schakeling van ruimtes en sferen verspreid over alle verdiepingen. Een diversiteit aan invullingen - stille ruimten, boxen voor groepswerk, open verblijfsruimten - stimuleren een veelkleurig gebruik.

Duurzaamheid hanteren wij om kwaliteit te borgen zonder dat dit een negatieve impact heeft op onze omgeving of op onze toekomst. In onze benadering heeft duurzaamheid dus veel te maken met logisch denken en gezond verstand. In eerste instantie zorgen we ervoor dat de gebouwen ontwerpmatig maximaal inspelen op de omgevingsfactoren zoals bezonning, daglicht en hun oriëntatie. De stedelijke context laat echter geen totale keuzevrijheid toe. Toch zetten we in het ontwerp in op principes zoals bouwkundige beschaduwing tegen oververhitting, gebruik van de inertie van de bouwmassa (voor natuurlijke koeling), en het maximaal gebruik van daglicht. Vervolgens zorgen we ervoor dat de gebouwen in het project zo goed mogelijk bouwkundig worden voorzien van performante gevels, isolatie en hoge luchtdichtheidsgraad. Deze bouwkundige ingrepen zijn immers slechts éénmalig te voorzien en hebben een permanent rendement.

Klimaatrobuuste technieken

ZON
Op de hoge daken van de uitbreiding worden PV panelen voorzien met oost-west-opstelling. Hierdoor kunnen tot 30% meer panelen geplaatst worden. De opbrengst wordt beter gespreid over de dag, waardoor het geproduceerde vermogen ook optimaal en onmiddellijk gebruikt kan worden. Op de bestaande zuidgevel aan de Dijle wordt de huidige zonwering met textielelementen vervangen door een zonnegevel die bestaat uit dunne en semi transparante zonnepanelen die enerzijds oververhitting tegengaan en anderzijds energie opwekken.
WATER
Water wordt een schaars goed. Daarom wordt in de nieuwe campus elke druppel gerecupereerd. Ook het water van de extensieve daktuinen kan maximaal hergebruikt worden mits de juiste filtering. Goten begroeid met droogtebestendige planten vangen het regenwater op in Utopiastraat en zorgen voor plaatselijke infiltratie van de verharde ruimte.
AARDE
Een groot deel van de sokkel, de foyer en het nieuwe lessenblok worden gekoppeld op een bodemwater-water-warmtepomp via een KWO-systeem. Open systemen gebruiken het aanwezige grondwater om warmte of koude aan de bodem te onttrekken en terug te voeren. Er worden twee putten aangebracht. In de zomer wordt koud water uit één van de putten opgepompt. Via een warmtewisselaar wordt de koude afgegeven aan het gebouw. Het opgewarmde water wordt via de andere put terug in de grond geïnjecteerd en opgeslagen. In de winter draait de pomprichting om en wordt het opgewarmde water terug opgepompt. Dit water geeft zijn warmte via de warmtewisselaar terug af aan het gebouw en wordt via de andere pomp terug naar de watervoerende laag gebracht. Het KWO-potentieel op de locatie van dit project is hoog. Volgens de eerste resultaten uit onze simulatie zal de WP instaan voor 360.000 kWh verwarming, en 120.000 kWh aan koeling. Deze verhouding is realistisch voor toepassing van een KWO-systeem. Het verwarmingsvermogen van de warmtepomp zal ca. 180 kW bedragen.